پلتفرم‌ها، بازیگران نوپدید دنیای خبر

توان‌نگار| روزنامه‌نگار و پژوهشگر ارتباطات از پلتفرم‌ها به عنوان بازیگران نوپدید دنیای خبر یاد کرد و گفت: پلتفرم‌های خبری می‌توانند موضوعات مختلفی را ترند کنند.
پدرام الوندی در وبینار «مواجهه با اخبار در جامعه پلتفرمی» با اشاره به تحولات مرتبط با تسلط پلتفرم‌ها در حوزه خبر اظهار داشت: نخستین اثر جدی حضور پلتفرم‌ها و پلتفرمی شدن اکوسیستم اخبار «پیروزی تازه‌واردها» نام دارد.

وی افزود: با سنجش الگوهای مصرف رسانه‌ای مشخص می‌شود که ما در ایران، مشابه مناطق زیادی در دنیا، شاهد انتقال مصرف خبر از رسانه‌های سنتی به سمت رسانه‌های مجازی و آنلاین هستیم.

این روزنامه‌نگار و پژوهشگر ارتباطات گفت: براساس اطلاعات مرکز آمار و چند بخش مرتبط دیگر، علاوه بر اینکه مردم بیش از گذشته اخبار را در فضای مجازی دنبال می‌کنند، از تلفن همراه به عنوان ابزار دریافت اخبار و اطلاعات استفاده می‌کنند.

وی با بیان اینکه کاربران موبایل ترجیح می‌دهند اخبار را از شبکه‌های اجتماعی و پیام‌ رسان‌های موبایلی دریافت کنند، خاطرنشان کرد: تلگرام، توییتر، گروه‌های واتساپی و… زمین اصلی کسب خبر برای عموم مردم است.

الوندی تصریح کرد: امروز زمین بازی عوض شده و کسب خبر از اپلیکیشن اختصاصی یک رسانه انجام نمی‌شود، علاوه بر این در این زمین جدید نیز بازیگران قبلی حضور ندارند. بنابراین صفحات رسمی رسانه‌ها بازیگران یکتای حوزه خبر نیستند و مردم ترجیح می‌دهند که بازیگران جدید را دنبال کنند.

وی ادامه داد: با این وصف مرجعیت رسانه‌ای از رسانه‌های سنتی به بازیگران نوپدیدی که در بسترهای پلتفرمی حضور دارند منتقل شده است و آن‌ها هستند که مخاطبان بیشتری را به خود اختصاص می‌دهند.

این پژوهشگر ارتباطات خاطرنشان کرد: در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های موبایلی، تلاش می‌شود که مخاطب به هم‌نوایی با منبع خبر برسد، این موضوع سبب می‌شود که کاربر به مرور اخباری که هم‌نوا با او نیستند را نشنود.

وی افزود: انتقال مرجعیت رسانه‌ای به پلتفر‌م‌ها این امکان را فراهم می‌آورد که محتوای شبیه‌تر به علایق و سلایق مخاطب را در اختیار او بگذارد که این موضوع، حباب فیلتر یا محفظه انعکاسی نام‌ دارد.

الوندی گفت: به این ترتیب زمینه برای از بین رفتن چندصدایی و توسعه آنچه به آن می‌گوییم خبر جعلی فراهم می‌شود. این خود به صورت فنی و تکنیکال منجر به مساعد سازی بستر و زمینه گسترش اخبار جعلی می‌شود.

وی با اشاره به اصطلاح اعتبار اجتماعی گفت: معیار کسب اعتبار اجتماعی در اختیار پلتفرم‌ها قرار دارد. دریافت دیدگاه مثبت از سوی مردم سبب می‌شود که این معیار را کسب کنند و اما این موضوع لزوما به معنی بهتر بودن آن‌ها نیست.

این روزنامه‌نگار و پژوهشگر ارتباطات تصریح کرد: براساس نکاتی که اشاره شد پلتفرم‌های خبری می‌توانند موضوعات مختلفی را ترند کنند و اینجا، پدیده دروازه‌بانی خبر از بین می‌رود، نتیجه این شرایط نیز افول سردبیری و تضعیف تحریریه‌های خبری است.

وی با اشاره به کلیدهای طلایی برای فهم دنیای خبر پلتفرمی گفت: مخاطب باید بداند که منبع اصلی خبر کجاست.

الوندی تصریح کرد: بسیاری اوقات، جمع آوری کنندگان خبر، بخشی از خبر را که قابلیت جنجالی شدن دارد یافته و تیتر را از همان نقطه استخراج می‌کنند. مخاطب ناگهان با تیتری عجیب و غیرقابل باور از فردی روبرو می‌شود که انتظار آن را نداشته و با مراجعه به منبع اصلی می‌توان متوجه شد که اصل مطلب چه بوده است.

وی ادامه داد: توجه به منبع اصلی می‌تواند ما را از خطرات ناشی از محتواهای به دست آمده از بازیگران جدید خبر و طراحان کمپین‌های پروپاگانداسازی دور نگه دارد.

این پژوهشگر حوزه ارتباطات با بیان اینکه اقتصاد رسانه صاحب چرخه‌ای اصلی شامل آگهی، مخاطب و رسانه است، گفت: با پدید آمدن پلتفرم‌های آگهی‌های طبقه بندی شده، مخاطب دیگر به سمت رسانه به عنوان صاحب آگهی نمی‌رود و اینجا رسانه بخشی از مخاطب خود را از دست می‌دهد.

الوندی اظهار کرد: در ساختار پلتفرمی، چرخ دنده اول، داده‌ای شدن است، تلاش می‌شود تا داده‌ها جمع آوری و به کمک الگوریتم‌ها دسته بندی و پردازش شوند. این چرخ‌دنده، چرخ‌دنده دیگری به نام کالایی شدن را می‌چرخاند.

وی افزود: مسیر کسب درآمد برای پلتفرم‌ها همین تبدیل داده‌ها به کالاهای قابل عرضه و عرضه آن کالاها به متقاضیان است. زمانی که ما از پلتفرم رایگان استفاده می‌کنیم، ذائقه و زمان خود را به آن پلتفرم می‌دهیم و در مقابل، آن‌ها به ما خدمات دیگری را می‌فروشد.

این روزنامه‌نگار و پژوهشگر ارتباطات گفت: قواعد کلی عملکرد پلتفرم‌ها ارتباطی به نوع داخلی یا خارجی آن ندارد. مکانیزم آن‌ها مشترک است. به جز چین، چیزی تحت عنوان پلتفرم ملی وجود ندارد و در هر نقطه‌ای از دنیا پلتفرم‌هایی مورد علاقه و استفاده جمعیت زیادی از مردم هستند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *