توان‌نگار- مریم ابراهیمی دینانی| یک معلول بین ۲۰ تا ۲۵ سال بیشتر نمی‌تواند فعالیت‌های کاری داشته باشد، حال باید دید چگونه سیاستمداران و قانونگذاران ، تفاوتی بین افزایش سن بازنشستگی معلولان و دیگر افراد جامعه قائل نشدند. معلولان که باید بیشتر مورد توجه قانون باشند حالا زیر تیغ قانونگذاران قرار گرفتند.
تصویب قانون افزایش سن بازنشستگی بیانگر آن است که تصمیم گیرندگان آن هیچ فکر کارشناسی نکردند که آیا معلولی مانند جسمی حرکتی می‌تواند در ۶۲ سالگی با شرایط خاص معلولیت بازنشسته شود؟
براساس کنوانسیون بین‌المللی حقوق معلولان، باید در تصمیم‌گیری‌ها نظر معلولان و طیف و گروه‌های این افراد دخالت داده شود و براساس آن تصمیم‌گیری شود، چرا که مسأله بازنشستگی یک موضوع نسبی است و قطعی نیست که با یک خط کش بگوییم همه باید تا سن ۷۰ سالگی بازنشسته شود.
سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران با ابراز نگرانی درباره این قانون در مورد معلولان کشور می گوید؛
مجریان و ذی نفعان این مصوبه در اجرا در کمترین زمان بازنگری این حوزه با چالش جدید روبرو خواهند شد و باید دوباره برای بازنگری اقدام کنند.
وی می گوید: اگر به هر دلیل مجلس به دنبال اصلاحات نظام‌های اداری صندوق‌ها و بیمه‌ها است، برای برخی افراد مانند بیماران خاص و افراد دارای معلولیت باید نگاه خاص و ویژه قائل شود.
مجریان این مصوبه در اجرا در کمترین زمان بازنگری این حوزه با چالش جدید روبرو خواهند شد و باید دوباره برای بازنگری اقدام کنند.
واقعیت این است که معلولان و بیماران خاص مانند سایر مردم نیستند و باید برای آنها استثنا قائل شد تا حمایت حداکثری از این قشر صورت گیرد. این نوع حمایت به عنوان یک حق برای افراد دارای معلولیت و بیماران خاص باید مورد توجه قرار گیرد. ممکن است با افزایش سن بازنشستگی مشکلاتی برای افراد دارای معلولیت و بیماران خاص به‌وجود آید.
اصل ۲۹ قانون اساسی درباره معلولان چه می‌گوید
برخورداری از تامین اجتماعی از نظر بازنشستگی، بیکاری، پیری، از کارافتادگی، بی سرپرستی، در راه ماندگی، حوادث و سوانح و نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبت‌های پزشکی به صورت بیمه حقی است همگانی و دولت مکلّف است طبق قوانین از محل درآمدهای عمومی و درآمدهای حاصل از مشارکت مردم، خدمات و حمایت های مالی فوق را برای یک یک افراد کشور تامین کند.
آیین‌نامه‌ای که سال 1367 تصویب شد
نهم آذرماه سال 1367 قانونی تحت عنوان قانون «نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی و معلولان عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان‌آور» تصویب و پس از آن در سال 1383 این قانون اصلاح شد. در این قانون آمده است که «کلیه وزارتخانه‌ها، شرکت‌ها، مؤسسات دولتی، شهرداری‌ها، بانک‌ها، مؤسسات و شرکت‌ها و سازمان‌هایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است می‌توانند مستخدمین معلول (اعم از جانبازان انقلاب اسلامی ایران و معلولین عادی(معلولینی که از ابتدا بر اثر معلویت استخدام شده‌اند و علت معلولیت آنها ناشی از کار نبوده است) رسمی یا ثابت یا دارای عناوین مشابه خود را (بجز کارگران مشمول قانون کار) به شرط داشتن حداقل بیست سال تمام‌سابقه خدمت بر اساس درخواست کتبی آنان و تصویب شورای امور اداری و استخدامی کشور با افزودن سنوات خدمت ارفاقی که مدت آن ذیلاً برحسب نوع و درجه معلولیت و یا بیماری مشخص شده است، به مدت خدمات آنان بدون پرداخت کسور فقط از لحاظ احتساب حقوق بازنشستگی‌بازنشسته کنند.»، افراد دارای معلولیت براساس درجه معلولیت می‌توانند از ۲ تا ۶ سال سنوات ارفاقی دریافت کنند.
افراد دارای معلولیتی که درجه معلولیت آنها خفیف و متوسط باشد حداقل ۲ و حداکثر ۳ سال سنوات ارفاقی و معلولین شدید و خیلی شدید تا آستانه از کارافتادگی حداقل سه سال و حداکثر ۶ سال سنوات ارفاقی به آنها تعلق می‌گیرد. حداقل سابقه کار ۲۰ سال است و شرط سنی نیز برداشته شده است، معلولان با داشتن ۲۰ سال سابقه کار، با هر سنی که داشته باشند می‌توانند درخواست بازنشستگی دهند اما حداکثر سنوات ارفاقی که به آنها تعلق می‌گیرد ۶ سال است.
طبق قوانین فوق، یک معلول درجه شدید یا خیلی شدید می‌تواند با بیست سال کار و 26 روز حقوق و یا با 24 سال کار و 30 سال حقوق بازنشسته شود. موارد فوق قوانین بازنشستگی مربوط به معلولین است اما اتفاقی که اخیرا روی داده است: نمایندگان مجلس شورای اسلامی در قانون برنامه هفتم توسعه به منظور کاهش ناترازی صندوق‌های بازنشستگی و تقویت توان صندوق‌ها در انجام تکالیف محوله، سن بازنشستگی را افزایش دادند.
انتظار جامعه معلولان از مجلس و شورای نگهبان توجه به معلولان و احقاق حقوق آنها در قانون افزایش سن بازنشستگی است و اینکه بدانند معلولان باید زیر چتر حمایت دولت باشند ، نه زیر تگرگ قانون‌هایی که از تحمل این قشر خارج است.