اینکه معلولیت، محدودیت نیست را برخی کم‌توانان، به زیبایی با رفتار و عملکرد خود نشان داده‌اند که بیانگر وجود افراد بسیار قوی، در اطراف این افراد است و از آنها انسانی ساخته که گاها، الگوی افراد سالم است.

توان‌نگار- مریم ابراهیمی دینانی| نمونه آن سجاد سالاروند است که با وجود دو پای آهنین، اراده آهنین خود را نیز به نمایش گذاشته و با صعود به قله های مرتفع ایران و کشورهای دیگر، معلولیت و محدودیت را به سخره گرفته است.

اما موضوع این است که همه، چنین دیدگاه و اراده‌ای ندارند. بعضی از معلولین سعی می‌کنند حضور کم‌رنگ‌تری در جامعه داشته باشند، زیرا در جامعه ما نحوه برخورد درست با معلولین را فرهنگ‌سازی نکرده است؛  بنابراین می‌طلبد تا جامعه در پی ایجاد بستری برای این فرهنگ‌سازی و آموزش افراد در مقابله با معلولین باشند.

چرا که آنها نیز جزوی از افراد جامعه هستند و آن‌ها نیز حق‌ دارند مثل دیگر افراد جامعه به تفریح و انجام کارهایی که به آن علاقه دارند بپردازند.

مثلا  سازمان صدا و سیما هر استان مکلف است حداقل چند ساعت از برنامه‌های خود را در هفته به صورت رایگان در زمان‏‌های مناسب به برنامه‌های سازمان و تشکل‌های مردم نهاد حامی افراد دارای معلولیت اختصاص دهد؛ و یا افراد شاخص که مثل یک انسان معمولی در جامعه فعالیت می‌کند را، به دید عموم بگذارد تا الگوسازی شود؛ چرا که معلولیت محدودیت نیست  تجسم اراده است.

از دیگر بخش‌های قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت ملزم کردن دستگاه‌های اجرایی و دولتی به اختصاص سه درصد از سهم استخدام‌ها در دستگاه‌های دولتی است که این قانون دستگاه‌های اجرایی را مکلف کرده که این سه درصد از استخدام معلولان را رعایت کند.

در ایران این قانون، بیان می‌کند که در دستگاه‌های دولتی ۳ درصد اشخاص استخدامی باید از معلولین باشند ولی این قانون نه‌ تنها اجرایی نمی‌شود،  بلکه به آن توجهی هم نمی‌شود. معلولین نه‌ فقط در دستگاه‌های دولتی جایی ندارند بلکه شرکت‌های خصوصی هم به آن‌ها توجه ای نمی‌کنند.

خوداشتغالی نیز با مشکلاتی روبه‌رو است مثلا نبود امکانات مناسب برای فراهم نمودن موقعیت‌های بهتر برای معلولین و یا نبود سرمایه کافی برای راه‌اندازی حرفه‌ای برای آن‌ها.

معلولان ازنظر مالی نیز دارای مشکلاتی می‌باشند که همه این‌ها به نبود شغل مناسب برای آن‌ها و نداشتن استقلال مالی برمی‌گردد. در بین موضوعاتی که در مجلس مطرح‌شده برای سرپرست خانوارهایی که دارای افراد معلول می باشند.  قانون‌هایی اعم از؛ عدم پرداخت مالیات، افزایش حقوق و … مورد برسی و تصویب قرار گرفت، ولی این قانون‌ها نیز مانند دیگر قانون‌ها بدان توجهی نمی‌شود.

جامعه معلولان کشور که تعداد آنها هم کم نیست، همواره برای برخورداری از یک زندگی حداقلی، با مشکلات و محدودیت‌های زیادی مواجه هستند. هر چند که در طول سال‌های گذشته، قوانین زیادی برای تسهیل در امور مربوط به آنها تصویب شده است اما همچنان این قشر جامعه از اینکه کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند، گلایه‌مند هستند. در عین حال قانون حمایت از حقوق معلولان، به عنوان مهم‌ترین سند حمایتی از افراد معلول کشور، چند سالی است که تصویب شده و سپس مورد بازبینی و اصلاح قرار گرفته است اما در این میان بی‌توجهی به اجرای کامل این قانون است که موجبات دلخوری معلولان را فراهم آورده است.

مشکلات ورزشی و رفاهی؛ محدودیت تحمیل شده

از دیگر مشکلات معلولان، امکانات تفریحی ورزشی است. ورزش برای معلولین پناهگاهی برای فرار از مشکلات روحی و روانی می باشد. در کشور باید بستری برای آن‌ها فراهم گردد تا آن‌ها بتوانند با استفاده از ورزش خود را سرگرم و از مشکلاتی روحی و روانی که ممکن است برای آن‌ها پیش آید به دور باشند. در کشور نیز بیشتر اماکن ورزشی به بخش خصوصی واگذار شده است و همان مشکل همیشگی نبود امکانات مناسب برای حمل‌ونقل و هزینه‌های بالای ورزش برای معلولین سبب شده آنان نتوانند از این امکانات بهره برداری کنند .

مشکلات ازدواج؛ حقی که نادیده گرفته شده

معلولین نیز این حق را دارند تا شریک زندگی برای خود انتخاب نمایند و با آن به زندگی خود ادامه دهند ولی در انتخاب شریک زندگی نیز دچار مشکلاتی می‌باشند، مشکلاتی که به‌ مراتب بیشتر و سخت‌تر از بقیه مشکلات می باشد چون برای ادامه زندگی و ازدواج کمتر کسی پیدا می‌شود که با فرد معلول ازدواج نماید و مشکلاتی را که در ادامه مسیر هست قبول کند. ازدواج دو فرد معلول نیز باهم دارای مزایا و زیان‌هایی است که خود بحث مفصلی در این زمینه دارد.

مشکلات معلولان و کم توانان، در چرخه پرتورم مملکت، شاید دو برابر انسان های عادی باشد، و تنها عزم دولتی و دستگاه‌های فرهنگی را می‌طلبد تا این مشکلات حل شود.