تواننگار_مریم ابراهیمی دینانی| هر کلنگی در شهر زده میشود باید مشکلات عبور و مرور و روانسازی زندگی نرمال توانخواهان هم در نظر گرفته شود.
معلولان صرفا نیازمند به حمایت مالی نیستند.آنها نیاز به دیده شدن و احترام گذاشتن به طبیعیترین حقوقشان دارند .
وقتی پیادهروها تبدیل به یک سنگفرش شیک میشود، برای عموم مردم زیباست؛ اما معلولانی که با ویلچر حرکت میکنند برایشان تبدیل به معضل میشود که چیزی جز چاله و دست انداز نمیبیند، بنابراین مناسبسازی باید در راس کار مدیریت شهری قرار بگیرد تا حقوق این قشر تضعیف نشود.
به استناد ماده دو قانون حمایت از حقوق معلولان، تمامی سازمانهای دولتی، اماکن عمومی و همه شرکتهایی که از بودجه دولت استفاده میکنند، موظفند که ساختمانها را برای معلولان که طیف گستردهای هم در جامعه هستند، مناسبسازی کنند.
طبق آمار، سه درصد جمعیت جامعه مبتلا به معلولیت جسمی و حرکتی هستند و سالمندان به علت کهولت سن، بیماران ام اس و ضایعه نخاعی هستند که در رفت و آمد خود با مشکل مواجهند، از جمله کسانی هستند که باید محیط برایشان مناسبسازی شود.
مناسبسازی ادارات و سازمانها نیز تنها مختص قسمتهای ورودی نیست، بلکه نصب آسانسور، مناسبسازی سرویسهای بهداشتی و تمام قسمتهای داخل ساختمانی که فرد معلول در آن زندگی میکند، باید متناسب با شرایط او باشد.
در بسیاری از کشورهای دنیا حتی خانههایی که برای افراد با معلولیت جسمی ساخته میشود امکانات خاصی دارد تا آنها بتوانند به راحتی در این خانهها زندگی کنند، این در حالی است که متاسفانه در کشور ما این امکانات بسیار کم است. بیشتر ساختمانهای اداری و دولتی از این امکانات محرومند و بسیاری از خیابانها و وسایل نقلیه عمومی برای استفاده معلولان مناسبسازی نشده است.
وضعیت پیادهروها، وسایل حمل و نقل و هرچه در کوچه و خیابان به چشم میآید، برای معلول مانند تابلوی ورود ممنوع است.
معلول نیز فردی از جامعه است که حق دارد در جمع دیگران حضور یابد و در این زمینه نباید محدودیتی داشته باشد.
بهترین گزینه برای حمل و نقل آسان معلولان استفاده از وسایل نقلیه مخصوص این قشر است که قیمت بالایی دارد و درباره تولید و فروش آن به توانایی مالی اقشار معلول توجه نمیشود.
بازسازی خیابانها با محوریت پیادهروسازی زیباست اما، باید روزی برسد که هر کلنگی که در شهر به زمین میخورد، مشکلات عبور و مرور معلولان هم در نظر گرفته شده باشد.
اما طبق ماده یک قانون حمایت از حقوق معلولین، دولت موظف شده زمینههای لازم را برای تامین حقوق معلولین، فراهم کند و حمایتهای لازم را از آنها به عمل آورد.
در ماده دو این قانون نیز آمده که تمام وزارتخانهها، سازمانها، موسسات، شرکتهای دولتی و نهادهای عمومی موظف هستند در طراحی، تولید و احداث ساختمانها و اماکن عمومی و معابر و وسایل خدماتی به نحوی عمل کنند که امکان دسترسی و بهرهمندی از این مکانها برای معلولان همچون افراد عادی فراهم شود.
بیتوجهی به استانداردسازی شهر برای معلولان علاوه بر نقض حقوق شهروندی، فرصتهای اجتماعی بسیاری را از این قشر گرفته است درحالی که مناسبسازی فضای شهری، در قالب شعار توسط دستگاههای متولی همواره مطرح میشود؛ اما در واقعیت شاهد کار اجرایی خاصی از سوی مسئولان نیستیم و مشکلات شهر برای معلولان همچنان به قوت خود پابرجاست.
برقراری عدالت اجتماعی در شهرها به معنی در دسترسپذیر بودن خدمات شهری برای تمامی شهروندان، یکی از ابتداییترین مولفههای حقوق شهروندی است. شهر دسترسپذیر که در علوم شهرسازی به آن توجه ویژهای شده، موضوع بسیار مهمی است که علیرغم انتظار در شهرهای امروزی آنگونه که باید و شاید به آن پرداخته نشده است.
عدم مناسبسازی و استانداردسازی شهر برای معلولان یکی از این موارد است که علاوه بر نقض حقوق شهروندی معلولان و جانبازان، بسیاری از فرصتها ازجمله مشارکت در امور اجتماعی، تحصیل، ازدواج و اشتغال را از این اقشار گرفته است.
امید که مسئولان کشور و مدیران شهری، به طرح مناسبسازی معلولان و احقاق حقوق این قشر بیش از پیش توجه کنند.